Co wybrać, kredyt czy leasing?

Przedsiębiorcy bardzo często stają przed problemem sposobu sfinansowania zakupu środków trwałych. Rozwiązaniem tego dylematu może być zaciągniecie kredytu bankowego lub też zawarcie umowy leasingu. W takiej sytuacji, najczęściej biuro rachunkowe otrzymuje prośbę o odpowiedź na pytanie, co bardziej opłaci się – kredyt czy też leasing? Dobry księgowy sprawnie obliczy, co jest bardziej opłacalne w konkretnej sytuacji.


Powszechnie wiadomo, że kredyt to pisemna umowa zawarta pomiędzy bankiem a kredytobiorcą, mocą której bank zobowiązuje się udostępnić kredytobiorcy określoną kwotę środków pieniężnych na określony cel oraz czas, zaś kredytobiorca zobowiązuje się do wykorzystania tego kredytu w sposób zgodny z jego przeznaczeniem oraz do jego zwrotu wraz z należnym bankowi wynagrodzeniem w postaci odsetek i prowizji. Odsetki i prowizje stanowią przychód banku oraz koszty uzyskania przychodu kredytobiorcy. Natomiast wyjaśnieniu wymaga pojęcie leasingu. Mocą umowy leasingu leasingodawca (finansujący) przekazuje leasingobiorcy (korzystającemu) prawo do korzystania z określonej rzeczy przez ustalony w umowie okres, w zamian za zapłatę oznaczonych w umowie opłat (rat leasingowych). Leasing może być operacyjny (usługowy), finansowy (kapitałowy) lub zwrotny.

Leasing operacyjny polega na oddaniu w użytkowanie korzystającemu dobra inwestycyjnego na oznaczony czas, z reguły krótszy od normatywnego okresu amortyzacji, najczęściej stanowiący co najmniej 40% tego okresu amortyzacji, gdy jego przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne albo zawarty na okres co najmniej 10 lat, jeżeli jego przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości. Suma ustalonych w umowie opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej leasingowanego dobra, które może być amortyzowane tylko przez finansującego. Określone w umowie opłaty ponoszone przez Korzystającego w podstawowym okresie umowy, stanowią przychód finansującego, natomiast przez korzystającego mogą być w całości zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów. Ponadto, w umowie leasingu operacyjnego, leasingobiorca ma zagwarantowane prawo zakupu przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy, za określoną z góry wartość końcową powiększoną o podatek od towarów i usług. Umowa leasingu operacyjnego ma charakter usługi dzierżawy lub najmu. W leasingu operacyjnym podatek od towarów i usług działa podobnie jak przy najmie, z zastrzeżeniem przypadków przewidzianych w ustawie.

Leasing finansowy polega na oddaniu korzystającemu rzeczy do użytkowania na oznaczony czas, zbliżony do normatywnego okresu amortyzacji przedmiotu leasingu, w zamian za raty leasingowe. Przedmiot umowy jest w tym przypadku własnością finansującego, ale amortyzować może go leasingobiorca. Suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości leasingowanego dobra. Do przychodu finansującego i do kosztów uzyskania przychodu korzystającego zalicza się jedynie część odsetkową rat leasingowych. W umowie jest zagwarantowany obowiązek przeniesienia na korzystającego prawa własności do przedmiotu leasingu. Umowa leasingu finansowego ma charakter kredytu lub pożyczki, w której przedmiotem jest dobro inwestycyjne a nie gotówka. W leasingu finansowym podatek od towarów i usług działa podobnie jak przy dostawie rzeczy, z zastrzeżeniem przypadków przewidzianych w ustawie.

Leasing zwrotny zachodzi wówczas, gdy firma zbywa na rzecz firmie leasingowej rzeczy, które następnie od niej leasinguje. Jego celem jest poprawa płynności przedsiębiorstwa, które zbywa majątek trwały do firmy leasingowej.

Cechy charakterystyczne finansowania inwestycji kredytem bankowym:

  • możliwość sfinansowania nawet całej inwestycji,
  • przedmiot inwestycji stanowi od razu własność kredytobiorcy, z zastrzeżeniem postanowień umowy przewłaszczenia,
  • zabezpieczeniem kredytu może być zastaw rejestrowy na przedmiocie inwestycji, hipoteka inne zabezpieczenie,
  • istnieje możliwość przeniesienia prawa własności przedmiotu inwestycji na inną osobę pod warunkiem spłaty kredytu albo przejęcie zobowiązania kredytowego przez nabywcę za zgodą banku, który udzielił kredytu,
  • kosztem podatkowym są odpisy amortyzacyjne oraz odsetki i inne opłaty bankowe.

Niektórzy księgowi często nazywają leasing „tarczą podatkową”, z powodu zmniejszenia obciążeń podatkowych z tytułu poniesienia takich kosztów finansowych, jak: raty leasingowe, odsetki kredytowe czy amortyzacja. W wyniku tego, zmniejszeniu ulegają obciążania w podatku dochodowym. Jakkolwiek odpowiada to prawdzie, to jednak pod warunkiem, że w danym roku podatkowym firma osiąga dochód podatkowy oraz, gdy nie korzysta ona ze zryczałtowanych form w zakresie tego podatku, tj. gdy prowadzi księgi rachunkowe lub podatkową księgę przychodów i rozchodów, jak również w ściśle określonych okolicznościach.

Jednakże odpowiadając na pytanie: Co wybrać, kredyt czy leasing?, nie należy ulegać emocjom, lecz dokładnie wszystko przeliczyć. Kluczem do odpowiedzi na to pytanie, jest rzeczowe porównanie ofert przedstawionych inwestorowi przez banki oraz firmy leasingowe, w tym tak odnośnie leasingu operacyjnego, jak też leasingu finansowego. Bowiem tak, jak różnią się między sobą oferty poszczególnych banków oraz poszczególnych firm leasingowych, tak różne mogą być efekty porównania ofert banków z ofertami firm leasingowych. Każde biuro księgowe zapewne potwierdzi, że dla firmy będącej podatnikiem podatku od towarów i usług lepsza będzie ta oferta, która będzie tańsza w całym okresie finansowania inwestycji, z uwzględnieniem podatku dochodowego.

W przypadku osób nie prowadzących działalności gospodarczej, korzystniejsza będzie ta oferta, która będzie powodowała mniejszą sumę obciążeń pieniężnych, z uwzględnieniem zmiany wartości pieniądza w czasie.

Firma podejmująca decyzję inwestycyjną, powinna również zwrócić uwagę na następujące aspekty:

  • finansowanie inwestycji kredytem bankowym, tak samo jako w przypadku finansowania zakupu leasingiem, prowadzi wprawdzie do powstania stałego zobowiązania, ale podwyższa jednocześnie wartość aktywów trwałych, czyli niejako „równoważy” zaciągnięty dług, co nie zachodzi w przypadku leasingu operacyjnego;
  • firmy leasingowe, jako stali partnerzy dostawców sprzętu, często mogą mieć możliwość nabycia dóbr inwestycyjnych taniej niż inne firmy (niż potencjalni leasingobiorcy);
  • czy leasingobiorca będzie miał możliwość odliczenia podatku VAT naliczonego i w jakiej części (nieodliczony VAT zwiększa koszty leasingu);
  • amortyzacja nie jest kosztem skutecznym finansowo (jest tylko zapisem kosztów na koncie księgowym);
  • dostępność finansowania – bank z reguły wymaga wykazania zdolności kredytowej oraz szczegółowych informacji na temat sytuacji finansowej, zaś leasing wiąże się z prostszymi procedurami;
  • za kredytem bankowym przemawia z kolei większa elastyczność, bowiem minimalny okres umowy leasingu operacyjnego to 24 miesiące, natomiast maksymalny nie przekracza 60 miesięcy a umowy w zasadzie nie można rozwiązać przed upływem terminu, na jaki została zawarta, podczas gdy można dokonać przedterminowej spłaty kredytu bankowego;
  • kredyt bankowy jest również korzystniejszy przy zakupie rzeczy używanych, zwłaszcza samochodów, z uwagi na korzyści podatkowe w sytuacji, gdyż firmy leasingowe niechętnie finansują rzeczy używane;
  • obowiązki dokumentacyjne związane z wyborem danego rozwiązania;
  • treść umowy (kredytowej lub leasingowej), zwłaszcza postanowienia dotyczące dodatkowych kosztów w razie opóźnienia w płatności czy w przypadku wcześniejszego zakończenia umowy.

Decyzja o sposobie sfinansowania zakupu dobra inwestycyjnego jest istotna dla każdej firmy i należy do zakresu zarządzania finansowego w przedsiębiorstwie. Z pewnością w ofercie niejednego biura rachunkowości są usługi księgowe, polegające na sporządzaniu analizy porównawczej, prowadzącej do odpowiedzi na pytanie, co będzie w danej sytuacji korzystniejsze – kredyt czy leasing.

Łódź, dnia 28.05.2015 roku.

Autor: mgr inż. Leon Kaźmierczak, księgowy uprawniony do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (św.kwalif. 4014/97), specjalista zarządzania finansowego.

warto przeczytać:

WordPress Cookie Plugin od Real Cookie Banner